Beograd – Komitet pravnika za ljudska prava – YUCOM je pre tri godine, 7. novembra 2020. godine, pokrenuo prvu interaktivnu mapu napada i pritisaka na branitelje ljudskih prava u Srbiji.
Izveštaj o napadima na branitelje ljudskih prava u Srbiji za 2022. godinu dostupan je na sajtu Komiteta pravnika za ljudska prava – YUCOM.
Izveštaj ima za cilj da zainteresovanoj domaćoj i međunarodnoj javnosti pruži jednostavan uvid u trenutnu situaciju i informacije o položaju branitelja ljudskih prava u Srbiji koje do sada nisu bile dostupne na sličnim mapama regionalnog i međunarodnog tipa.
Za tri godine sakupljeni podaci o sve lošijem položaju aktivista su se našli u relevantnim dokumentima međunarodnih institucija poput rezolucija Evropskog parlamenta, Izveštaja Evropske komisije o napretku Srbije, Zajedničke deklaracije Zajedničkog konsultativnog odbora civilnog društva između Srbije i EU i drugih.
Treća godina prikupljanja podataka je još jednom potvrdila negativne trendove u pogledu položaja aktivista koji se zalažu za ljudska prava. Napadi se sve češće beleže van Beograda, što potvrđuje pretpostavku da prethodnih godina javnost nije bila upoznata sa velikim brojem incidenata koji su se događali na lokalu usled nedostatka medijskog izveštavanja sa terena.
Sve veća svest javnosti o ozbiljnosti problema je pre svega posledica umrežavanja organizacija i pojedinaca na lokalu koji se zajedničkim snagama odupirali sve intenzivnijim napadima države i probijali medijsku blokadu upotrebom društvenih mreža.
Manji broj napada (43) koji je zabeležen ove godine na mapi incidenata je posledica metodologije koja, iz praktičnih razloga, grupne napada beleži kao pojedinačne slučajeva.
Broj građana, bilo aktivista, bilo slučajnih prolaznika, na čije živote su ovi napadi ostavili posledice je prema prikupljenim podacima i proceni YUCOM-ovog tima najmanje 12.000. Kroz statistički pregled dostupan na mapi, javnost može steći uvid u podatke o polu i prebivalištu žrtava napada, o tome da li represiju trpi direktno lice, kolega ili član porodice.
Dostupni su i podaci o napadaču, vrsti napada i vrsti ugroženog prava. Na osnovu svih do sada prikupljenih podataka, pokazalo se da su tokom 2022. godine najugroženije bila tzv. krovna prava, sloboda izražavanja, sloboda udruživanja i sloboda okupljanja.
