Beograd, 11. oktobar 2016. (Marija Šarić/CINS) – Od 1.617 advokata koji su u Beogradu branili po službenoj dužnosti, samo njih pet je imalo po više od 100 odbrana – ukupno 1.009. Toliki broj odbrana su zajedno imala čak 492 druga advokata, angažovana mnogo ređe od njihovih pet kolega. Samo tri advokata zaradila su po više od šest miliona dinara.
CINS je više od godinu dana prikupljao podatke o svim postavljanjima i zaradama advokata na području Beograda za period od početka 2012. do kraja 2015. godine. Informacije su dostavili Prvi, Drugi i Treći osnovni sud, kao i Policijska uprava za grad Beograd. Podaci o postavljenim advokatima u policijskoj stanici Obrenovac obuhvataju samo 2015. godinu, jer su ranija dokumenta uništena u poplavama 2014. godine. Osnovni sudovi u Lazarevcu, Mladenovcu i Obrenovcu, osnovani posle reforme sudstva krajem 2013. godine, podatke o službenim odbranama imaju od 2014. godine.
Viši sud je dostavio podatke o postavljanjima za 2014. i 2015. godinu, a u odgovoru su naveli da pre 2014. nisu vodili evidenciju elektronski, kao i da zarade ne mogu da odvoje od ostalih troškova po ovom osnovu.
Podaci osnovnih tužilaštava nisu sadržani u CINS-ovoj bazi, iako i ona postavljaju branioce po službenoj dužnosti od oktobra 2013. godine, kada je uvedena tužilačka umesto sudske istrage. Većina tužilaštava su u odgovorima navodila da nemaju dobru evidenciju o postavljanju službenih branilaca, kao ni mogućnost izdvajanja njihovih zarada od drugih isplata.
Novinari CINS-a su od beogradskih sudova i policije duže od godinu dana prikupljali podatke o odbranama po službenoj dužnosti, za period 2012–2015. Od dobijenih informacija napravljena je baza podataka sa postavljanjima i zaradama za 1.617 advokata. Više tužilaštvo i većina osnovnih tužilaštava u Beogradu ne vode odvojenu evidenciju o službenim odbranama, pa njihovi odgovori nisu uvršteni u bazu ni u ovaj tekst.
Postoje značajne razlike u učestalosti imenovanja po službenoj dužnosti. Da su pozivani po redu, svaki od 1.617 advokata bi u proseku imao devet ili 10 odbrana. U praksi, tek je jedna trećina – njih 536 – imala 10 ili više postavljanja. Ostali su branili ređe, a 321 branilac je u četvorogodišnjem periodu angažovan samo jednom ili dva puta. Suprotno tome, pet najčešće imenovanih advokata imalo je pojedinačno po više od 100 odbrana.
Bez obzira da li im je novac već isplaćen ili će tek biti, 88 advokata je ostvarilo pojedinačne zarade od preko million dinara, od čega troje po više od šest miliona. Ta tri advokata su zajedno prihodovala skoro 31,3 miliona dinara, koliko i njihovih 511 kolega.
CINS je kontaktirao najčešće imenovane i najviše plaćene advokate. Oni koji su pristali da razgovaraju kažu kako su se odazivali na pozive institucija jer drugi advokati to nisu želeli.
Ceo tekst Marije Šarić, novinarke CINS-a, možete pročitati na sajtu Centra za istraživačko novinarstvo Srbije.
