Beograd, 23. februar 2020. – Evropski trend jačanja ekstremne desnice prisutan je i u Srbiji.
Od antimigrantske politike pokreta Dveri, preko Srpske desnice koja formira lokalne odbore po Srbiji i lidera zabranjenog Nacionalnog stroja, Gorana Davidovića, koji najavljuje političko delovanje, do grupe koja patrolira Beogradom i presreće migranate.
Maja Stojanović, izvršna direktorka organizacije Građanske inicijative, naglašava da desničarske grupe idu na ruku režimu i da svaka autoritarna vlast uz stvaranja unutrašnjih, počiva i na stvaranju spoljašnjih neprijatelja.
„Svaka autoritarna vlast počiva na tome da traži unutrašnje ili spoljašnje neprijatelje. Najčešće prvo unutrašnje, pa kada to nije dovoljno kreiraju se ratovi. Ako joj trebaju neprijateji onda će građane da okrenu prema svima onima koji su strani“, kazala je Stojanović gostujući u Novom danu na televiziji N1.
Ona dodaje da je reakcija države osnovna razlika između Srbije i Nemačke, gde se pre nekoliko dana desio napad na nargila barove u koje uglavnom dolaze ljudi migrantskog porekla. Napad u Nemačkoj osudili su svi, a građani su izašli na ulice.
Stojanović napominje da je glavni stub koji to može da reši vlast i ponašanje vlasti.
Međutim, situacije je takva da smo od 2012. godine u medijima imali sve više govora mržnje, a gošća Novog dana podseća da se u novine vratio naziv „Šiptar“, koji je jedno vreme smatran govorom mržnje. Ona podseća i na ministra zdravlja Zlatibora Lončara koji je nedavno izjavio da se trudi da bude što manje Crnogoraca na rukovodećim pozicijama u zdravstvu.
Učešće na narednim izborima najavile su i neke desničarske grupe u Srbiji, među kojima i pomenuti Goran Davidović Firer.
Stojanović ocenjuje da ekstremno desničarska scena nije toliko jaka, koliko traži načine da uđe u prvi plan. A uspeh u tome, dodaje, zavisi od toga koliko vlast dozvoli da se to desi.
„Da smo imali Viktora Orbana u Nemačkoj, AfD bi sada imao 50 odsto. Kada nema reakcije desničarske grupe su sve veće i veće„, ističe Stojanović.
Na društvenim mrežama pojavio se snimak grupe muškaraca, okupljenih u takozvanu narodnu patrolu, koja presreće migrante na opštini Savski venac u Beogradu radi „odbrane srpskih žena“. Na snimku se vidi jedna žena koja pokušava da spase migranta od grupe, kako Stojanović kaže – huligana, i jedan policajac koji ne reaguje na to što se dešava.
Sagovornica N1 ističe da žena sa snimka predstavlja srž oko koje kao društvo treba da se okupimo, dok ponašanje policajca pokazuje gde su nam institucije i kakvda je danas uloga države.
„Već dugo imamo urušavanje institucija policije, tužilaštva i pravosuđa“, kazala je Stojanović, prenosi portal Autonomija.
