Beograd, 05. avgust 2021. – Viktimološki diskurs koji prati državna obeležavanja akcije „Oluja“ u Srbiji politički zloupotrebljava žrtve i izvučen je iz šireg konteksta rata u Hrvatskoj, ocenio je Fond za humanitarno pravo (FHP).
FHP ukazuje da su u akciji hrvatskih oružanih snaga počinjeni rasprostranjeni i sistematski zločini prema srpskom civilnom stanovništvu.
U saopštenju se podseća da se navršava 26. godina od vojno-policijske operacije hrvatskih oružanih snaga „Oluja“, tokom koje su počinjeni „rasprostranjeni i sistematski zločini“ prema civilnom stanovništvu srpske nacionalnosti i njegovoj imovini.
To je dovelo do raseljavanja oko 200.000 Srba, uništavanja i pljačke imovine, dok je oko 400 Srba koji su odlučili da ostanu u svojim kućama ubijeno, naglašeno je u saopštenju FHP.
Prema podacima Komesarijata za izbeglice i raseljene iz 2021. godine, u Srbiji se nalazi još 25.330 osoba iz Bosne i Hercegovine i Hrvatske koje imaju status izbeglica, a kao jedan od problema sa kojima se suočavaju žrtve „Oluje“ je i činjenica da ih institucije Srbije ne prepoznaju kao civilne žrtve rata.
U ranijem i u sadašnjem zakonskom rešenju ova kategorija žrtava ne može dobiti taj status jer njihove povrede nisu nastale na teritoriji Srbije već Hrvatske, ukazuje FHP.
To zakonsko rešenje govori u prilog stavu da se predstavnici državnog vrha Srbije žrtava „Oluje“ sećaju samo početkom avgusta kada se obeležava godišnjica ove operacije, dok konkretna pomoć i podrška izostaje već 26 godine, bez naznake da će se to u skorijoj budućnosti promeniti.
Državne institucije Srbije počele su zvanično da obeležavaju godišnjice „Oluje“ 2015. godine, zajedno sa Republikom Srpskom, a FHP ukazuje da „viktimološki diskurs koji prati državna obeležavanja politički zloupotrebljava žrtve i izvučen je iz šireg konteksta rata u Hrvatskoj„.
Pored toga što su žrtve i njihove porodice nevidljive za institucije Srbije, na obeležavanjima se ignorišu činjenice o prisilnoj mobilizaciji izbeglica po njihovom dolasku u Srbiju kao i o tome da izbeglice iz Krajine nisu bile dobrodošle u Srbiji.
Osim toga, predstavnici Srbije i Republike Srpske ne spominju kontekst koji je prethodio „Oluji“ i etničko čišćenje nesrpskog stanovništva koje je usledilo posle zauzimanja velikih delova Hrvatske od različitih srpskih snaga.
Od operacije „Oluja“ prošlo je 26 godina, a žrtve se i danas suočavaju sa svakodnevnim životnim problemam i nedaćama na koje institucije Srbije, koje bi o njima trebale da vode računa, ostaju neme bez preduzimanja konkretnih akcija usmerenih na rešavanje problema i sticanja statusa koji im pripada, zaključuje Fond.
