Brisel – Privatne doznake iz inostranstva i uplate iz inostranstva na ime kompenzacije zaposlenih činile su u 2021. godini 7,2% bruto domaćeg proizvoda (BDP) Srbije, objavila je evropska statistička služba Eurostat.
Po visini učešća doznaka iz inostranstva u BDP, uglavnom novca koji šalju srpski državljani u dijaspori, Srbija je gotovo na začelju među zemljama regiona.
Prema podacima Eurostata, najzavisnije od doznaka iz inostranstva je bilo Kosovo, gde su doznake građana na radu u inostranstvu učestvovale u BDP sa čak 18%.
U Crnoj Gori je taj udeo bio 13,5%, u Bosni i Hercegovini 10,5% a u Albaniji 9,4 %. U Severnoj Makedoniji privatne doznake iz inostranstva su 2021. godine učestvovale u BDP sa 3,5%.
Među zemljama sa statusom kandidata za članstvo u EU, koje su obuhvaćene statistikom, u Turskoj, bez obzira na veliki broj radnika u zapadnim zemljama, doznake iz inostranstva su 2021. doprinele privrednom rastu sa svega 0,1%.
Među članicama EU, najveći udeo doznaka i kompenzacije iz inostranstva u BDP imale su Hrvatska. Letonija i Rumunija. Hrvatska je gotovo rame uz rame sa Srbijom, sa postotkom od 7,3%.
Ispod jedan odsto BDP strane doznake su u 2021. godini činile u Austriji, Španiji, Švedskoj, Italiji, Nemačkoj, Grčkoj, Finskoj, Holandiji, Irskoj i u članici Evropskog ekonomskog prostora Islandu.
U Evropskoj uniji su prekogranični transferi, privatne doznake i kompenzacije, bilo u zemlje članice ili u zemlje kandidate, nakon pada 2020. godine u 2021. godini ponovo dostigle istorijski obim. Najveći deo tih transfera poticao je, ali i stizao u zapadne članice EU.
Više od polovine prekograničnih novčanih transfera, 56% odnosno oko 131 milijarda evra obavljeno je među samim članicama Unije.
Iz EU je 2021. u treće zemlje kroz privatne doznake isplaćeno više novaca nego što je primljeno, i to ukupno 37,7 biliona evra.
Najviše novca upućeno je u zemlje severne Afrike – 22% ukupnih doznaka (8 biliona evra), zatim slede azijske zemlje, ne računajući Bliski istok, sa 21% (7,8 biliona evra), pa onda evropske zemlje koje nisu članice EU sa 19% (7,1 bilion evra).
Na ime kompenzacija, dakle plata ili drugih naknada za zaposlene, iz inostranstva je uplaćeno više novca u EU nego što je iz nje tranferisano.
Prekogranične uplate bile su uglavnom iz evropskih zemalja koje nisu članice EU, Severne Amerike i iz centralne Afrike i Južne Afrike.
Najviše takvih novčanih transfera u zemlje EU bilo je pojedinačno iz Švajcarske, uglavnom građanima EU koji rade u Švajcarskoj.
Iz Švajcarske je 15,5 milijardi evra isplaćeno u Francusku, 6,1 milijarda evra u Nemačku, pet milijardi evra u Italiju, 1,1 milijarda u Portugal i 700 miliona evra u Austriju.