Kruzeri su prevršili meru Pod tim provokativnim naslovom dva ekološka udruženja iz Francuske i Nemačke ukazuju na zagađenje vazduha koje u lukama prave brodovi za krstarenje, čiji moćni motori rade neprekidno, čak i u luci.
“Ovo što stiže je pravi mali grad”, navodi Adrijan Brineti iz organizacije Frans Natir Anvironman (France Nature Environnement – FNE, odnosno Francuska Priroda Životna sredina), pokazujući brod kompanije Rojal karibijan (Royal Caribbean) Elur ov de siz (Allure of the Seas), u prevodu Čari mora, koji pravi pauzu u luci u Marseju, na jugu Francuske.
To je najveći brod za krstarenje na svetu, koji može da primi 5.230 putnika i 2.300 članova posade.
„Motori neprekidno rade da bi se uslišile potrebe putnika” i da bi radilo 25 restorana, četiri bazena, dve konstrukcije za surfovanje i klizalište, rekao je Brineti.
Nemačka nevladina organizacija Nabu, koja je partner FNE, u više evropskih luka organizuje merenje zagađenja koje dolazi od ovih brodova. Obuhvaćeni su Marsej, Venecija, Barselona, Lisabon, Atina i Hamburg.
Konsultant Nabua Aksel Fridrih, držeći detektor čestica u ruci, objašnjava da ovi brodovi sagorevanjem dizela proizvode energiju za potrebe na brodu i za kretanje, čime dovode do izbacivanja sumpornih oksida i azota, kao i finih čestica. Tako se zagađuje nadomak obala, a morski povetarac to zagađenje često nosi u unutrašnjost.
Ekološki aktivisti se najviše bune zbog tipa goriva koji se koristi. Reč je o teškom lož-ulju, jeftinom i sa visokim sadržajem sumpora od 3,5%. Kako ukazuju ekolozi, to je 3.500 puta veće zagađenje nego u automobilima, a motori nisu opremljeni filterima za čestice.
Kako navodi Fridrih, samo pedeset metara dalje, na kopnu, fabrika s takvim sagorevanjem ne bi mogla da radi bez filtera.
Za razliku od severne Evrope, na Mediteranu nema propisa koji bi obavezivali da se koristi gorivo koje manje zagađuje. U tom smislu jedina obaveza je da se u lukama koristi gorivo sa 0,1% sumpora.
„Ali nema kontrole”, navodi Fridrih.
FNE i Nabu su u Marseju, kako je naveo, izmerili „osnovno” zagađenje, odnosno bez prisustva broda, od 3.000 finih čestica po kubnom santimetru, a dok je brod na pauzi zagađenje dostiže 6.000 čestica u zavisnosti od vetra, i čak 200.000 u oblaku dima.
Sedrik Rivoar (Cedric Rivoire), generalni direktor organizacije koja okuplja operatere brodova Clia, odgovara da većina novijih brodova, uključujući i „Čari mora”, sada ima takozvane „skrabere”, sisteme za pročišćavanje dima koji smanjuju za 90% emisije azotnih oksida i sumpora, kao i čestica većih od 100 nanometara. On kaže da za manje čestice ne postoji tehnologija.
Ti uređaju za prečišćavanje omogućavaju brodovima da koriste teško gorivo i u područjima u kojima se kontrolišu emisije, poput Baltičkog i Severnog mora. Rivoar kaže da snabdevači brodova za krstarenje vode računa o životnoj sredini i da primenjuju predviđene mere, a često idu i ispred propisa.
Većina modernih brodova, kako navodi, može da se priključi na obali da bi izbegla da motori budu uključeni. Međutim, to iziskuje velika ulaganja u lukama. U Marseju će za nekoliko meseci samo terminali kompanije za prevoz trajektom La Meridional (Meridionale) imati takvu mogućnost.
Da bi se smanjilo zagađenje, koje se povezuje sa rakom i srčanim problemima, FNE i Nabu traže da se na brodovima koristi dizel koji ima manje sumpora, kao i da se instaliraju filteri za čestice. Zalažu se i da se na Mediteranu zabrani plovidba sa gorivom čiji sadržaj sumpora je veći od 0,1%. Pored toga, zalažu se i da se svugde za brodove koji najmanje zagađuju smanje lučke naknade i naknade za prolaz, što je učinjeno u Singapuru.
Evropska nevladina organizacija Transport i životna sredina (Transport and Environment), u Evropi se oko 50.000 prevremenih smrti može pripisati pomorskom atmosferskom zagađenju. Stav ove organizacije da bi jednostavne mere mogle da smanje to zagađenje za 80 do 90%.
Izvor: euractiv.rs
